Co to jest analiza finansowa?

Każde przedsiębiorstwo prędzej czy później stanie przed koniecznością dokonania analizy finansowej, czyli dokładnego skontrolowania finansów firmy w celu sprawdzenia, czy przynosi ona zyski lub straty, a także czy podejmowane inwestycje są opłacalne. Dowiedz się, czym jest analiza finansowa, jakie wyróżniamy jej rodzaje, jak często jej dokonywać, a także co analiza finansowa wniesie do Twojego biznesu.

Czym jest analiza finansowa i po co ją przeprowadzamy?

Analiza finansowa polega na bardzo dogłębnej obserwacji finansów firmy w całym ich przekroju, celem wyciągnięcia wniosków, które mają pomóc w obraniu skutecznej strategii finansowej i lepszym zarządzaniu, co w efekcie ma przełożyć się na minimalizację strat i maksymalizację zysków. Dzięki analizie finansowej można dowiedzieć się, jaki zakres działalności przedsiębiorstwa przynosi realne zyski, a jaki generuje straty lub niesatysfakcjonujące wyniki. Możliwe jest również dokładne zapoznanie się z zadłużeniem firmy.

Informacje te niezbędne są do optymalizacji strategii i zarządzania przedsiębiorstwem, ale również okazują się bardzo pomocne w kontekście pozyskiwania inwestorów oraz podczas ubiegania się o kredyty i dofinansowania. Pozyskanie inwestora czy otrzymanie kredytu jest znacznie łatwiejsze, kiedy instytucje udzielające tego typu wsparcia dobrze znają kondycję finansową firmy – jej rentowność, wypłacalność czy zadłużenie.

Na podstawie jakich źródeł wykonywać analizę finansową?

Głównym źródłem danych do wykonania analizy finansowej jest sprawozdanie finansowe. Szczególnie istotne są bilanse, rachunki zysków i strat oraz cash flow, czyli rachunek przepływów pieniężnych.

Rodzaje analizy finansowej

Analiza finansowa to złożony proces, który obejmuje bardzo wiele aspektów związanych z finansami przedsiębiorstwa. Trudno zatem oczekiwać, że będzie to krótki i kompleksowy rachunek. Pełna analiza finansowa przedsiębiorstwa składa się z trzech etapów: analizy wstępnej, bieżącej oraz następczej.

• Wstępna analiza finansowa / ex ante – przeprowadza się ją jeszcze przed podjęciem konkretnych działań. To właśnie na podstawie wyciągniętych z niej wniosków należy snuć plany biznesowe i planować kolejne inwestycje. Analiza finansowa ex ante pozwoli Ci ocenić szanse i zasadność przeprowadzania inwestycji oraz zoptymalizować działania podejmowane w ich zakresie.
• Analiza bieżąca / operatywna – dotyczy bieżących zdarzeń finansowych, które mają miejsce w działalności przedsiębiorstwa. Jej celem jest skontrolowanie wydatków i przychodów, które pozwolą ocenić, czy bieżące działania są dla firmy opłacalne.
• Analiza następcza / ex post – wykonuje się ją w celu oceniania rezultatów przeszłych działań firmy. Tego rodzaju analiza finansowa pozwoli wyciągać wnioski z przeszłych inwestycji i wykorzystywać je w planowaniu kolejnych przedsięwzięć. Analiza ex post jest narzędziem, dzięki któremu możesz uniknąć powtórzenia popełnionych wcześniej błędów.

Jak często przeprowadzać analizę finansową?

Analiza finansowa ma przynosić Ci konkretne informacje na temat zarządzania firmą oraz podejmowanych działań. Dlatego częstotliwość jej wykonywania zależy od specyfiki każdej firmy z osobna. Jeżeli firma działa na bardzo dynamicznym rynku, a w dodatku stać ją na cotygodniowe analizy, wówczas taka częstotliwość może okazać się bardzo przydatna. Dla innych reprezentatywnym okresem mogą okazać się miesiąc lub kwartał, a nawet rok. Jeżeli przedsiębiorstwo bazuje nie na ciągłej działalności o podobnym charakterze, np. produkcja, ale na realizacji pojedynczych projektów, wówczas można dokonywać analizy po zakończonym projekcie. Wszystko zależy od specyfiki działania firmy.

Jak interpretować wyniki analizy finansowej?

Po wykonaniu analizy finansowej otrzymasz wskaźniki, które poinformują Cię o stanie finansów swojej firmy. Mogą być nimi liczby bezwzględne, czyli np. konkretne kwoty, lub liczby względne, będące ilorazami wskaźników bezwzględnych. W czasie analizy możesz brać pod uwagę wskaźniki syntetyczne, czyli globalny wynik finansowy dla całej działalności przedsiębiorstwa, albo skupić się na wynikach cząstkowych, czyli reprezentujących konkretny zakres działalności.

Wskaźniki same w sobie nie dają żadnych konkretnych informacji, dlatego też muszą mieć swój punkt odniesienia. Punktami odniesienia mogą być:

• wskaźniki z przeszłych analiz – pozwalają w łatwy sposób ocenić rozwój sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, tj. poprawę lub pogorszenie;
• wskaźniki konkurencji lub średni wskaźnik na rynku – umożliwiają odniesienie swojej kondycji finansowej do firm konkurencyjnych i podjęcie działań mających na celu umocnienie swojej firmy na rynku;
• zakładane wartości wskaźników – jest to najłatwiejszy sposób na ocenę realizacji celów.

Korzyści płynące z analizy finansowej

Nadrzędną korzyścią, jaką daje analiza finansowa, jest zwiększenie świadomości o kondycji firmy. Ma to ogromne znaczenie dla podejmowanych działań i obierania strategii rozwoju. Druga rzecz to możliwość przedstawienia stanu przedsiębiorstwa inwestorom i  instytucjom finansowym. Przedstawiwszy szczegółowo swoje finanse, z większym prawdopodobieństwem otrzymasz dofinansowanie czy kredyt. Oprócz tego łatwiej będzie Ci przewidywać trendy dotyczące działalności swojej firmy. Analiza finansowa pozwoli Ci wreszcie na rozpatrzenie błędów i unikanie popełniania ich w przyszłości.