Na czym polega sprawozdanie finansowe?

Czym jest sprawozdanie finansowe i kto powinien je składać?

Sprawozdanie finansowe spółki to dokument przedstawiający informacje związane z sytuacją finansową przedsiębiorstwa w formie zestawień liczbowych. Dotyczy ono danego roku podatkowego i sporządzane jest według dnia bilansowego w danej jednostce gospodarczej. Sprawozdanie finansowe muszą składać przedsiębiorcy wpisani do KRS, którzy stosują pełną księgowość – w większości są to spółki.

Obowiązku tego nie muszą wypełniać wspólnicy spółek jawnych osób fizycznych, a także spółek partnerskich w momencie, gdy:

• nie prowadzą ksiąg rachunkowych,
• przychody spółki netto za poprzedni rok obrotowy nie są większe niż 2000 euro (po przeliczeniu na złotówki).

W tym przypadku obowiązkiem firmy jest złożenie oświadczenia o braku obowiązku złożenia rocznego sprawozdania finansowego w terminie do 6 miesięcy od końca roku podatkowego.

Z czego składa się sprawozdanie finansowe spółki?

Sprawozdanie finansowe, zgodnie z art. 45 ust. 2 ustawy o rachunkowości, składa się z:

• rachunku zysków i strat – koszty, przychody, zyski i straty przedsiębiorstwa,
• bilansu – zestawienie pasywów i aktywów na dzień, który kończy poprzedni oraz bieżący rok obrotowy. Wykazuje on składniki majątkowe przedsiębiorstwa wraz ze źródłami ich finansowania w danym momencie,
• dodatkowych informacji, które dotyczą wprowadzenia do sprawozdania oraz innych objaśnień. Dane te wpływają pozytywnie na rzetelność dokumentu.

Niektóre podmioty gospodarcze, takie jak banki, oprócz elementów wymienionych powyżej – powinny przedstawić informacje dodatkowe. Są nimi:

• rachunek przepływów pieniężnych – dokument podsumowujący przepływ środków pieniężnych w firmie, z uwzględnieniem ich źródeł oraz wykorzystania. Dzięki niemu można dokonać oceny stopnia płynności finansowej firmy, a także skuteczności egzekwowania przez nią należności i możliwości regulacji zobowiązań,
• wykaz zmian w kapitale własnym – ujęcie zmian w strukturze elementów, które są częścią kapitału własnego i ich kierunek. Zmiany te dotyczą zysków i strat, źródeł finansowania kapitałami i ich powodów, kosztów i przychodów związanych z kapitałem zakładowym.

Konieczne może być także dodanie załączników do sprawozdania finansowego – sprawozdania z działalności wraz z uchwałą zatwierdzającą, uchwały o podziale zysku i pokryciu strat, sprawozdania lub opinii biegłego rewidenta.

Terminy sporządzania sprawozdań finansowych i wymogi techniczne

Handlowe spółki kapitałowe i osobowe mają 3 miesiące od dnia bilansowego na to, aby sporządzić sprawozdanie finansowe. Jeśli rok obrotowy pokrywa się z kalendarzowym, należy stworzyć je do 31 marca. Następnie należy je przedstawić do akceptacji walnemu zgromadzeniu wspólników, każdemu wspólnikowi lub właścicielowi firmy jednoosobowej.

Sprawozdanie finansowe powinno być zatwierdzone w terminie nie później niż 6 miesięcy od dnia bilansowego (do 30 czerwca, jeżeli rok bilansowy pokrywa się z kalendarzowym). Kolejnym krokiem jest złożenie tego dokumentu oraz uchwałę o jego zatwierdzeniu do sądu rejonowego (KRS).

Jak składać sprawozdanie finansowe?

Od dnia 1 października 2018 roku sprawozdania finansowe należy sporządzać i przesłać do Krajowej Administracji Skarbowej oraz KRS jedynie w formie elektronicznej, w strukturze i formacie określonych przez Ministerstwo Finansów. Dokładne informacje na ten temat znajdują się na stronie Serwisu Rzeczypospolitej Polskiej.

Podmioty, które wpisane są do KRS, składają dokumenty za pośrednictwem systemu na portalu ekrs.ms.gov.pl/s24/, gdzie znajduje się usługa „Repozytorium Dokumentów Finansowych”. Inne podmioty, które powinny sporządzić sprawozdanie finansowe (np. niezarejestrowane w KRS, które prowadzą księgowość lub rozliczające się podatkiem PIT) dokument wraz z zeznaniem podatkowym mogą złożyć przez aplikację Krajowej Administracji Skarbowej na stronie podatki.gov.pl/e-sprawozdania-finansowe.

Sprawozdania finansowe, przesyłane drogą elektroniczną, wymagają podpisu elektronicznego przez profil zaufany lub podpisu kwalifikowanego (dot. osób z założonym kontem e-KRS, które reprezentują firmę).

Co, jeśli obowiązek złożenia sprawozdania finansowego nie zostanie wykonany?

Jeśli podmioty zobowiązane do złożenia sprawozdania finansowego nie wykonają obowiązku w terminie – mogą ponieść odpowiedzialność karną, co dotyczy zarówno kierownictwa, jak i samej firmy. Niezłożenie sprawozdania wiąże się z:

• grzywną dla kierownika jednostki, np. członka zarządu lub prezesa, w wysokości od 10 do 540 stawek dziennych,
• postępowaniem przymuszającym,
• karą ograniczenia wolności od miesiąca do 2 lat dla kierownika jednostki,
• rozwiązaniem spółki wraz z usunięciem z KRS,
• ustanowieniem kuratora.

Jeśli dany podmiot nie złożył sprawozdania finansowego – stosowany jest tryb przymuszający, czyli wezwanie do złożenia sprawozdania w ciągu tygodnia od otrzymania powiadomienia. Jeżeli wezwania do złożenia rocznych sprawozdań za dwa kolejne lata obrotowe nie zostały złożone, sąd orzeka o rozwiązaniu spółki bez stosowania postępowania likwidacyjnego.

Najczęściej zadawane pytania

Kto jest zobowiązany do sporządzania sprawozdań finansowych i jakie podmioty są zwolnione z tego obowiązku?

Sprawozdania finansowe muszą sporządzać przedsiębiorcy wpisani do KRS, stosujący pełną księgowość, zazwyczaj spółki. Zwolnione z tego obowiązku są wspólnicy spółek jawnych osób fizycznych, spółek partnerskich oraz spółek cywilnych, jeśli ich przychody netto za poprzedni rok obrotowy nie przekraczają 2000 euro i nie prowadzą oni ksiąg rachunkowych.

Jakie dokumenty są częścią sprawozdania finansowego i jakie dodatkowe informacje mogą być wymagane?

Podstawowe elementy sprawozdania finansowego to rachunek zysków i strat, bilans oraz dodatkowe informacje i objaśnienia. Dla niektórych podmiotów, jak banki, wymagane są również rachunek przepływów pieniężnych i wykaz zmian w kapitale własnym. Dodatkowe załączniki mogą obejmować sprawozdanie z działalności, uchwałę zatwierdzającą sprawozdanie, informacje o podziale zysku lub pokryciu strat, a w przypadku audytu także sprawozdanie lub opinię biegłego rewidenta.

Jakie są terminy sporządzania i zatwierdzania sprawozdań finansowych oraz jakie są konsekwencje niezłożenia ich w terminie?

Sprawozdanie finansowe należy sporządzić w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego (do 31 marca, jeśli rok obrotowy pokrywa się z kalendarzowym), a następnie zatwierdzić w ciągu 6 miesięcy od dnia bilansowego (do 30 czerwca). Niezłożenie sprawozdania w terminie może skutkować odpowiedzialnością karną dla kierownictwa firmy, postępowaniem przymuszającym, a nawet rozwiązaniem spółki i usunięciem z KRS.