Jakie są konsekwencje niezapłaconej faktury?

Zaufanie jest najważniejszą walutą w biznesie

95 procent firm z sektora małych i średnich przedsiębiorstw deklaruje, że niedotrzymywanie terminów płatności podczas pandemii spowodowane jest spadkiem obrotów. Dane te pochodzą z raportu „Zatory płatnicze” opublikowanego przez Krajowy Rejestr Długów. 47 procent ankietowanych wskazuje inne przyczyny problemów ze spłatą zobowiązań. Są nimi nieuregulowane płatności klientów oraz wyższy priorytet dla opłat związanych z kosztami stałymi tj. wynagrodzenia, czynsze, składki ZUS i raty kredytów.

Niewiele wskazuje na to, aby nawyki świata biznesu mogły szybko ulec zmianie. Zatory płatnicze to problem tysięcy polskich firm. Wraz z nimi spada poziom wiarygodności występujących na rynku podmiotów. Zaufanie to dzisiaj deficytowy element wizerunku wielu jednostek gospodarczych. Niezapłacone faktury prowadzą do powszechnego zwątpienia w wiarygodność kontrahentów. Niezwykle trudno jest przywrócić obraz rzetelnego partnera biznesowego, dlatego szczególnie ważne jest etyczne zachowanie względem innych przedsiębiorców. Terminowe opłacenie faktur sprzyja budowaniu nowej jakości w świecie biznesu, ale również pozwala wyróżnić się na tle pozostałych firm w branży. Właściwa reputacja to cecha, która służy rozwojowi podmiotu i osiągnięciu pełni jej biznesowego potencjału. Dlatego też utrata zaufania wśród kontrahentów, chociaż niewidoczna w bilansach rachunkowych może być jedną z najpoważniejszych konsekwencji przekraczania wyznaczonego terminu zapłaty.

Niezapłacona faktura, a utrata płynności finansowej

W Polsce moralność płatnicza jest na niskim poziomie. 9 na 10 przedsiębiorców reguluje swoje zobowiązania po terminie, wynika z raportu Intrum European Payment Raport 2019. Powszechność przekraczania wyznaczonego terminu zapłaty sprawia, że łatwo trafić na kontrahenta, który swoje problemy finansowe przerzuci na inną firmę. Potwierdza to Krajowy Rejestr Długów w badaniu „Nieetyczne zachowania firm podczas pandemii” przeprowadzonym w sierpniu 2020 roku. Dowiadujemy się z niego, że w przypadku problemów ze spłatą swoich zobowiązań prawie co drugi podmiot opłaca faktury po spłynięciu pieniędzy od kontrahentów.

Nieodpowiednie zarządzanie należnościami jest bezpośrednią przyczyną utraty płynności finansowej. Bezpieczeństwo fiskalne jest jednym z kluczowych warunków sprawności przedsiębiorstw, często determinuje możliwość kontynuowania działalności gospodarczej. Brak wypłacalności uderza w stabilność firmy i utrudnia utrzymanie podmiotu na rynku. Dlatego proces dochodzenia swoich należności powinien rozpocząć się w momencie wystawienia faktury. Zwłaszcza w obliczu kryzysu gospodarczego przedsiębiorstwa powinny zadbać o utrzymanie właściwej równowagi pomiędzy poziomem wpływów i wydatków.

Upadłość

Małe firmy są znacznie bardziej podatne na odczuwanie konsekwencji niezapłaconych faktur. Powtarzające się problemy z egzekwowaniem płatności potrafią doprowadzić do zachwiania nawet najbardziej dochodowych modeli biznesowych. Gwoździem do trumny są podatki, które trzeba opłacić po wystawienia faktury. Firmom często nalicza się należności względem Urzędu Skarbowego od zysku, który nie został przetransferowany na konto bankowe podmiotu.

W styczniu tego roku weszła w życie Ustawa antyzatorowa, której celem jest rozwiązanie tego problemu. Wprowadziła ona ulgi na PIT i CIT dla przedsiębiorstw. Od początku roku właściciel działalności gospodarczej, który nie otrzyma zapłaty w ciągu 90 dni od terminu na fakturze, może pomniejszyć podstawę opodatkowania o kwotę wierzytelności. Ustawa nakłada też obowiązki na dłużnika, który to zobowiązany jest do podniesienia podstawy opodatkowania o kwotę, której nie zapłacił kontrahentowi. Na mocy nowego prawa rozszerzono również uprawnienia UOKiK. Będzie on prowadził kontrole oraz karał podmioty generujące zatory płatnicze.

Ustawa ma za zadanie zmniejszyć konsekwencje niezapłaconych faktur. Przedsiębiorstwa, które nie otrzymują należności we właściwym terminie, posiadają ograniczoną zdolność do opłacenia własnych kontrahentów. Jednak należy pamiętać, że nieterminowe regulowanie zobowiązań wciąż pozostaje realnym zagrożeniem – zwłaszcza dla małych przedsiębiorstw bez odpowiedniego zaplecza kapitałowego. Długoterminowe problemy z egzekwowaniem wierzytelności mogą być powodem braku możliwości kontynuowania działalności gospodarczej.

Prawne konsekwencje niezapłaconej faktury

Nieterminowe regulowanie zobowiązań ma swoje konsekwencje nie tylko w aspekcie biznesowym, ale również prawnym. Jednym z pierwszych następstw związanych z zaległościami finansowymi wobec innych podmiotów jest wpis do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych prowadzonego przez Krajowy Rejestr Sądowy. Innym następstwem nieterminowych płatności jest proces sądowy. Przegrana wiąże się z poniesieniem kosztów procesu oraz często jest pierwszym etapem egzekucji komorniczej.

Najczęściej zadawane pytania

Jakie są bezpośrednie skutki finansowe dla firmy z powodu niezapłaconych faktur?

Niezapłacone faktury bezpośrednio wpływają na płynność finansową przedsiębiorstwa. Mogą prowadzić do problemów z pokryciem bieżących wydatków, takich jak wynagrodzenia, czynsze, składki ZUS czy raty kredytów. W sytuacji, gdy wiele firm boryka się z problemem zatorów płatniczych, cały łańcuch dostaw może zostać zakłócony, co dodatkowo zwiększa ryzyko utraty płynności finansowej przez inne podmioty gospodarcze.

Jakie są długoterminowe konsekwencje dla firmy wynikające z nieuregulowania faktur?

Długoterminowe konsekwencje niezapłaconych faktur mogą obejmować utratę reputacji i zaufania wśród kontrahentów oraz klientów. To z kolei może utrudnić pozyskiwanie nowych zleceń i partnerów biznesowych. W skrajnych przypadkach, ciągłe problemy z egzekwowaniem należności mogą doprowadzić do upadłości firmy, zwłaszcza jeśli jest ona mała i nie posiada silnego zaplecza finansowego. Dodatkowo, zaległości w płatnościach mogą skutkować wpisem do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych oraz postępowaniami sądowymi i komorniczymi.

Jakie są prawnie związane konsekwencje niezapłacenia faktury na czas?

Nieuregulowanie faktury w wyznaczonym terminie może skutkować różnymi konsekwencjami prawnymi. Może dojść do wpisu do Rejestru Dłużników Niewypłacalnych, co negatywnie wpływa na wizerunek firmy i jej zdolność kredytową. Ponadto, wierzyciel ma prawo wystąpić na drogę sądową w celu odzyskania należności, co może skutkować koniecznością pokrycia kosztów procesu i ewentualnej egzekucji komorniczej. Ustawa antyzatorowa nakłada również obowiązki na dłużników, którzy nie regulują swoich zobowiązań w terminie, w tym podniesienie podstawy opodatkowania.