Rodzaje opodatkowania dochodów w przedsiębiorstwie

 

Kiedy decydujesz się założyć własną działalność gospodarczą musisz wybrać odpowiednią formę opodatkowania. W tym artykule dowiesz się jakie są jego rodzaje i czym się od siebie różnią. Podpowiadamy, która forma opodatkowania będzie najlepszym rozwiązaniem dla Ciebie.

 

Rodzaje podatków dochodowych

Rodzaj podatku dochodowego zależy od formy organizacyjno-prawnej działalności gospodarczej. Jako przyszły podatnik – masz możliwość wyboru sposobu rozliczania z urzędem skarbowym. Rodzaj opodatkowania dochodów zależy od rodzaju, przedmiotu oraz rozmiaru prowadzonej działalności, jak również od wysokości dochodów, które osiąga firma. Wśród form opodatkowania wyróżnić można:

• PIT - podatek dochodowy od osób fizycznych - dla osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, spółek osobowych (jawnych, partnerskich, komandytowych i komandytowo-akcyjnych) oraz cywilnych,  
• CIT - podatek dochodowy od osób prawnych - dla osób prawnych oraz niektórych jednostek, które nie mają osobowości prawnej,
• RPE - ryczałt od przychodów ewidencjonowanych - dla osób fizycznych i niektórych spółek osobowych
• Karta podatkowa - dla osób fizycznych, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą lub wspólników spółki cywilnej

 

Podatek PIT

PIT, czyli podatek dochodowy od osób fizycznych, pobierany jest w formie zaliczek, które należy wpłacić do Urzędu Skarbowego raz na miesiąc lub kwartał, do 20 dnia następnego miesiąca/kwartału. Do końca kwietnia należy złożyć zeznanie PIT za ubiegły rok, z wykazem przychodów, kosztów, ulg oraz wyliczyć dług wobec fiskusa. Jeżeli wpłacone zaliczki są wyższe niż podatek, który powinieneś zapłacić – otrzymasz zwrot nadwyżki. Jeśli są niższe od podatku – musisz dopłacić brakującą kwotę.

 

Podatek PIT występuje najczęściej w dwóch formach – liniowym lub na zasadach ogólnych.

 

PIT liniowy

Na podatek dochodowy liniowy PIT zdecyduj się wówczas, gdy Twoje dochody przekraczają pierwszy próg podatkowy i są wyższe niż 85 528 zł. Zapłacisz 19% (stan na 2020 r.) od przychodów, które pomniejszone są o koszty oraz składki społeczne. Podatek ten jest stały i niezależny od wysokości dochodów, wiąże się jednak z możliwością pozbawienia Cię prawa do wspólnego rozliczania się z małżonkiem, samotnie wychowywanym dzieckiem oraz ulg podatkowych. Dochody, które osiągniesz w ramach prowadzenia firmy są oddzielone od innych i nie należy ich kumulować.

 

Warto pamiętać, że spółka kapitałowa, czyli akcyjna lub spółka z.o.o., jest opodatkowana podwójnie. Podatek od dochodu najpierw płaci spółka jako osoba prawna (CIT). Następnie opodatkowany zysk dzielony jest między wspólników, którzy muszą zapłacić podatek dochodowy (PIT). W spółce osobowej wypracowany zysk opodatkowany jest tylko podatkiem PIT.

 

PIT na zasadach ogólnych

Jeśli jako formę rozliczenia wybierzesz podatek dochodowy PIT na zasadach ogólnych, dochody, które osiągniesz podczas prowadzenia działalności musisz połączyć z innymi dochodami (jeśli występują) i wyliczyć podatek, uwzględniając dostępne ulgi od dochodu (np. darownizny), a także ulgi podatkowe (np. rodzinna).

 

W Polsce wyróżnić można dwa progi podatkowe. W momencie przekroczenia danego progu – płacisz podatek jedynie od części dochodów, które przekraczają określoną kwotę. Jeśli Twoje dochody są wyższe niż 85528 zł rocznie – znajdujesz się w drugim progu podatkowym, który wynosi 32% (stan na 2020 r.). Jeśli są niższe – mieścisz się w pierwszym progu, który wynosi 17% (stan na 2020 r.).

Jeśli Twoje dochody roczne nie przekroczą 8000 zł – nie musisz płacić podatku (złożenie rocznego zeznania PIT nadal Cię obowiązuje). Podobnie, jeśli zarobisz mniej niż wyniosły Cię koszty poniesione w danym roku. Ponadto, możesz odliczyć straty od przyszłych dochodów (jeśli odniesiesz zysk) – wówczas zapłacisz niższy podatek.

 

Podatek CIT

Do płacenia podatku CIT jesteś zobowiązany wtedy, gdy decydujesz się na prowadzenie firmy w formie spółki akcyjnej lub spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W przypadku niewielkich firm, których wartość przychodu ze sprzedaży wraz podatkiem VAT nie przekroczyła 1,2 mln euro w poprzednim roku, obowiązującą stawką CIT jest 9%, w pozostałych przypadkach stawka ta wynosi 19%. W przypadku CIT pod uwagę brane są tylko dochody firm (bez dochodów własnych). Jak już wcześniej wspomnieliśmy (patrz: podatek PIT) – spółka akcyjna i spółka z o.o. opodatkowane są podwójnie.

 

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Jest to uproszczona forma opodatkowania działalności gospodarczej. Jej stawki mają charakter liniowy, są niejednolite i zależą od charakteru działalności – wynoszą one 3%, 5,5%, 8,5%, 17%, i 20%. Ryczałt dotyczy rodzajów działalności gospodarczej określonych w dzienniku ustaw (Dz.U. 1998 nr 144, poz. 930). Podstawą do naliczenia podatku jest przychód, bez możliwości odliczenia kosztów jego uzyskania. Masz jednak możliwość pomniejszyć przychód o ulgi w postaci np. darowizny czy składki ZUS.

 

Karta podatkowa

Określana jest jako najprostsza forma opodatkowania działalności gospodarczej – nie wymaga ustalania zaliczek na podatek dochodowy, składania zeznań podatkowych czy prowadzenia ksiąg. Jedynie – na prośbę klienta – musisz wydawać faktury i rachunki.

 

Aby ustalić podatek należy określić zakres działalności firmy i miejscowość, w której będzie działać. Ważne, aby podać także dane zatrudnionych pracowników. Wówczas urząd skarbowy określi wysokość podatków w formie karty podatkowej na każdy rok podatkowy.

 

Z tej formy opodatkowania działalności skorzystać mogą:

• osoby fizyczne, które prowadzą działalność gospodarczą,
• spółki cywilne, w których wspólnikami są osoby fizyczne,
• inne formy działalności, wymienione w ustawie o ryczałcie z dnia 20 listopada 1998 r. (Dz.U. 1998 nr 144, poz. 930), m.in. drobne działalności usługowe, wytwórcze, gastronomiczne, transportowe, wolne zawody).

Korzystając karty podatkowej jesteś zobowiązany do zatrudniania pracowników na umowę o pracę. Nie możesz natomiast korzystać z pracy usług innych zakładów i przedsiębiorstw, ani produkować wyrobów, które mogłyby być opodatkowane podatkiem akcyzowym. Ponadto, Twój współmałżonek nie może prowadzić działalności w tym samym zakresie.