Co oznacza amortyzacja liniowa?

Amortyzacją jest pomniejszenie wartości środka trwałego w określonym czasie, co związane jest z jego użytkowaniem. Jedną z jej metod jest amortyzacja liniowa, opierająca się na założeniu, że środek zużywa się przez cały okres użytkowania równomiernie. Kiedy warto zastosować tę metodę i jakie są mechanizmy jej działania?

Czym jest amortyzacja liniowa?

Amortyzacja liniowa to termin, w myśl którego środek trwały zużywany jest w równomiernym tempie przez cały okres użytkowania. Odpisy amortyzacyjne mają wartość stałą, zakładając niezmienioną początkową wartość środka trwałego oraz stawki procentowej. Odpisy amortyzacyjne określane są w oparciu o wartości, które znajdują się w spisie rocznych stawek amortyzacyjnych z załącznika nr 1 ustawy o PIT. 

W celu zastosowania amortyzacji liniowej Aby dla środka trwałego można było zastosować amortyzację liniową należy:

• wyszczególnić jego wartość początkową,
• zakwalifikować go do jednej z grup KŚT,
• określić stawkę procentową amortyzacji w skali roku, korzystając z tabeli rocznych stawek amortyzacyjnych
• określić wysokość odpisu amortyzacyjnego w ujęciu miesięcznym, kwartalnym lub rocznym.

Amortyzacja liniowa przyspieszona – czym jest?

Część środków trwałych narażona jest na większą eksploatację lub nieco gorsze warunki atmosferyczne, w których przebywają. W tej sytuacji możliwe jest zwiększenie stawki amortyzacji bądź zastosowanie amortyzacji liniowej przyspieszonej. Służą do tego współczynniki, które należy przemnożyć przez stawkę amortyzacji. Wówczas odpis amortyzacyjny zwiększy się. W myśl art. 22i ust.2 ustawy o PIT istnieje możliwość zastosowania współczynnika wyższego dla:

• budowli oraz budynków, użytkowanych w warunkach pogorszonych oraz złych,
• urządzeń, maszyn oraz środków transportu, z wyłączeniem taboru morskiego pływającego, użytkowanych z większą intensywnością w zestawieniu z warunkami przeciętnymi lub takich, które wymagają najwyższej sprawności technicznej,
• maszyn i urządzeń z grupy 4–6 i 8 Klasyfikacji, które poddane są przyspieszonemu postępowi technicznemu.

Indywidualna amortyzacja liniowa

Stawkę amortyzacji, określaną jako indywidualną, przedsiębiorcy mogą zastosować tylko dla ulepszonych bądź używanych środków trwałych. W momencie, gdy są po raz pierwszy wprowadzane do spisu środków trwałych istnieje zastrzeżenie, określone w art. 22j ustawy o PIT, że okres amortyzacji ma nie być krótszy niż:

1. jeśli są to środki trwałe z grupy 3–6 i 8:
   • 24 miesiące – w momencie, gdy ich wartość początkowa jest nie wyższa niż 25 000 zł,
   • 36 miesięcy – w momencie, gdy ich wartość początkowa przekracza sumę od 25 000 zł i ale jest niższa niż 50 000 zł,
   • 60 miesięcy – w innych przypadkach.
2. 30 miesięcy – dla środków transportu, również samochodów osobowych,
3. dla lokali niemieszkalnych, dla których wysokość stawki amortyzacyjnej, zawartej w Wykazie stawek amortyzacyjnych, wynosi 2,5%. Długość określona na 40 lat zmniejszona jest o liczbę lat, które zdążyły upłynąć od momentu ich oddania do użytku aż do dnia, w którym zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych oraz prawnych, która jest prowadzona przez podatnika, z uwzględnieniem, że okres amortyzacji nie będzie krótszy niż 10 lat.

Aby móc uznać środki trwałe za użytkowane trzeba udowodnić, że – zanim zostały nabyte składniki majątku – były przez poprzedniego właściciela używane przez okres minimum 6 miesięcy, jeśli mowa o środkach transportu. Jeżeli były to budowle i budynki okres ten powinien wynosić minimum 60 miesięcy.

Z kolei ulepszonymi środkami trwałymi są składniki majątku, na które (zanim zostały wprowadzone do ewidencji) przedsiębiorca wydał minimum 20% ich wartości początkowej, jeżeli mowa natomiast o budynkach i budowlach - minimum 30% wartości początkowej.

Amortyzacja degresywna – czym jest?

Obok amortyzacji liniowej funkcjonuje amortyzacja degresywna, która zakłada, że wydajność środka trwałego spada wraz z jego starzeniem się. Żeby obciążać równomiernym kosztem wyprodukowane produkty, należy założyć malejącą stawkę amortyzacyjną.

Metoda ta sprawdzi się optymalnie, jeżeli przedsiębiorstwo osiąga adekwatnie wysokie przychody. Dzięki temu istnieje możliwość zwiększenia kosztów, a także zmniejszenia podstawy opodatkowania.

Aby wyliczyć stawkę dla danego roku należy wziąć pod uwagę wartość netto środka trwałego, która jest coraz niższa wraz z każdym kolejnym rocznym odpisem. Metoda degresywna nazywana jest również metodą malejącego salda. W tym przypadku stałą stawką jest stawka procentowa.

Metodę malejącego salda dla konkretnego środka trwałego stosuje się do momentu, aż wartość odpisu rocznego odpisu będzie mniejsza od wysokości odpisu amortyzacyjnego jednorocznego, jeżeli byłaby wykorzystywana stawka liniowa. To moment, w którym rozpoczyna się bieg metody liniowej.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się, jak skutecznie prowadzić swój biznes – zapoznaj się z pozostałymi artykułami. Jeśli natomiast potrzebujesz konkretnej porady – zgłoś się do nas! Postaramy się wspólnie rozwiązać problem.